Command & control
Als ik op kantoor uit het raam kijk heb ik zicht op een rotonde. Ik zat me te bedenken wat een wonderlijk ding zo’n rond punt toch is als je het vergelijkt met een kruispunt. Toen viel het me op dat dit een mooie analogie is voor modern management.
In organisaties waar ‘command & control’ nog steeds de managementstijl is, staat het vol met verkeerslichten en traditionele kruispunten. De mensen worden gestuurd met duidelijke signalen, ze moeten zelf niet te veel nadenken en ze moeten er maar op vertrouwen dat ze veilig zijn wanneer het signaal op groen staat. Zo werken verkeerslichten: we rijden door als het groen is omdat we erop vertrouwen dat het aan de andere kant rood is. De lichten worden gestuurd vanaf een andere locatie, onzichtbaar. En vaak staan we stil, ook midden in de nacht als er van de andere kant helemaal geen verkeer is. En om te verhinderen dat we toch door het rood gaan, staan er her en der flitscamera’s klaar. Klinkt herkenbaar?
Zelfregulering
Ronde punten werken anders, het zijn zelfregulerende systemen. Mits inachtneming van enkele simpele regels wordt van iedereen verwacht dat hij zijn verantwoordelijkheid neemt voor de eigen doorstroming. Als bij wonder gebeurt dat dan ook in het verkeer. Het resultaat is dat er zelden iemand stil staat op een rond punt, ook als het drukker wordt. Ze kunnen ook verkeer aan vanuit meer dan vier richtingen, zonder problemen. Kruispunten hebben het daar een pak moeilijker mee.
Een ander voordeel van ronde punten is dat je er minder energie moet insteken eens ze aangelegd zijn. Geen elektriciteit nodig voor de verkeerslichten zelf, geen sturing nodig om bij wisselende verkeersstromen de lichten anders in te stellen, geen onderhoud van apparatuur, …
Uiteraard gebeuren er ook op ronde punten ongevallen, maar het zijn er veel minder. En als ze gebeuren, zijn ze meestal minder ernstig omdat de snelheid lager ligt op een rond punt.
Hoe toepassen?
Klinkt veelbelovend, nietwaar? Waar wacht u nog op om in uw organisatie de kruispunten die aandacht vragen van het management te vervangen door zelfregulerende ronde punten? Let wel, er zijn enkele voorwaarden:
• Ronde punten hebben meer ruimte nodig dan kruispunten. In situaties waar die ruimte er niet is (bvb. door wettelijke regels of in kritieke processen), is een ‘rond punt’ niet steeds een goed idee.
• Net zoals bij een echt rond punt vraagt het wat moed van de chauffeur/medewerker om er op te komen. Zeker in het begin is het onwennig om zich tussen het rijdende verkeer op een rond punt te voegen. Zo ook in uw organisatie: als de cultuur altijd anders is geweest, vraagt het wat tijd om iedereen zover te krijgen om de zelfregulering effectief in handen te nemen.
• De regels moeten duidelijk zijn: zelfregulering wil niet zeggen dat iedereen zijn goesting mag doen. Het is aan het management om de richting aan te geven via de strategie en de regels duidelijk te communiceren.
Bouw deze ronde punten in uw organisatie. Daag uw mensen uit het heft zelf in handen te nemen en u zal verbaasd zijn van de energie die vrijkomt, zowel bij uzelf als bij uw medewerkers.
