Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO)
Karel de Grote-Hogeschool maakt er werk van. Het departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde integreerde een studietraject MVO . Het maakt studenten vertrouwd met de problematiek, methodieken en het jargon van maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Het didactisch concept is eenvoudig. Beeldmateriaal moet de studenten zowel rationeel als emotioneel triggeren. Dan volgen onderzoeksopdrachten: eerst de kritische analyse van een recent duurzaamheidsverslag van een bedrijf, met dito presentatie. Daarna screening van de sociale en milieu-impact van een dienst of product, om dan zelf in groep creatief op zoek te gaan naar verbeteringen. In het laatste jaar halen studenten een bedrijf door de MVO-scanner. Die doorlichting moet resulteren in haalbare verbeteropties van de MVO-prestaties.
UNIZO en VKW leveren aan de studenten een eindcertificaat af. Een extra erkenning van de competenties van de MVO-student.
Via good practices...
Het departement gaat ook zelf de uitdaging aan om zijn infrastructuur vanuit het duurzaamheidaspect te bekijken. In gemotiveerde ecoteams zoeken medewerkers naar eco-efficiëntere procedures en werken aan bewustwording. Strategische beslissingen moeten de hogeschool op termijn duurzaam maken.
NGO’s en consumentenorganisaties wijzen bedrijven op hun verantwoordelijkheid. De Vlaamse overheid wil eveneens een signaal geven. In navolging van de EU zijn 50% van haar aankopen duurzaam. In 2020 moet dat 100% worden. Een belangrijke stimulans voor duurzame leveranciers.
Bedrijven wisselen steeds meer - in allerlei lerende duurzame netwerken - best practices uit.
…naar duurzaam consumeren
De Belgische duurzaamheidsbarometer van C-Change geeft aan dat 38% van de Belgische consumenten zichzelf benoemen als overtuigde duurzame consumenten. Het betreft voornamelijk bemiddelde babyboomers. Een andere, minder gefortuneerde, groep van 31% zegt ook te kiezen voor duurzame aankopen, op voorwaarde dat de prijs gelijk is. De toekomstige consument besteedt dus toenemend aandacht aan herkomst en impact van producten. De producenten en leveranciers wezen gewaarschuwd.
De hedendaagse consument is - mede dankzij de geglobaliseerde media - vertrouwd met honger- en armoedeproblematiek, met impact van ondernemen op klimaat, biodiversiteit, grondstofreserves enz.
…naar duurzaam ondernemen
Het huidig lineair economisch systeem werd door mensen gebouwd. Creatief ondernemen kan het tot een circulair systeem omvormen met respect voor mens, planeet en bedrijfsrentabiliteit.
Wie duurzaam onderneemt, hoopt op kostenreductie en imagowinst. Maar mettertijd moet het een maatschappelijke waarde worden om in duurzaamheid te investeren. De klassieke economische modellen met hun focus op kortetermijnwinsten zonder oog voor sociale of milieuproblematiek hadden als indicatoren BBP, werkgelegenheid en inflatie. Nu groeit de maatschappelijke ijver om met mens, milieu en grondstoffen duurzamer om te gaan. Bedrijven investeren in duurzame energie en productiemethoden, met winst voor mens, milieu en portemonnee. Ook aandeelhouders beseffen dat een milieuongeval de waarde van dividenden en aandelen aantast.
Nieuwe managementtools zoals ISO26000 en de MVO-prestatieladder, rapporteringsmethoden zoals eenGRI-standaard helpen eco-efficiëntie meten en beheersen. Op bedrijfscolloquia spreekt met in nieuwe begrippen: carbon-footprint, water-footprint van productie, ecodesign enz. De markt daagt uit tot duurzamer consumptie.
Een nieuwe onderwijsrealiteit
Net als bedrijven en consumenten, moeten ook de studenten van vandaag zich invoegen in een nieuwe werkelijkheid. Een niets ontziende globalisering, de bevolkingsexplosie, klimaatopwarming, piekolie en piekgrondstoffen, armoede en voedselproductie: het zijn stuk voor stuk uitdagingen voor de materieel misschien wel meest verwende generatie ooit.
We willen op ons departement Handelswetenschappen en Bedrijfskunde studenten prikkelen om kritisch te kijken, en om oplossingen te zoeken door te durven dromen. We maken een kritische analyse van economische vernieuwingen zoals triple bottom-line, cradle-to-cradle, duurzaamheidsrapporteringen, MVO-managementtools enz. We bekijken hoe visioenen (zoals passiefhuizen en hernieuwbare energiebronnen) van dromers en creatieve denkers mainstream werden toen de nood een breuk veroorzaakte met het verleden.
We laten studenten stilstaan bij de eigen consumptie. Ze ontdekken eigen verantwoordelijkheden en mogelijkheden. Ze maken kennis met alternatieven als Fair Fashion, sufficiëntie, bioproducten, duurzaam transport, local living economies, ethisch beleggen, alternatieve geldsystemen zoals Wirtschaftsring (“WIR”) en Local Exchange & Trading System (“LETS”) als een mogelijk deel van de oplossing. Duurzame transitie van culturen en structuren vereist immers innovatie in productiemethoden en consumptiepatronen.
Het is onze taak als hogeschool om deze nieuwe concepten, nieuwe modellen voor het economische leven kenbaar te maken aan onze studenten en hen te bewegen om mee te bouwen aan die duurzame toekomst. De verduurzamende markt stelt nieuwe eisen aan ondernemingen, hun medewerkers, en onze afgestudeerden. Onderwijs is meebouwen aan een noodzakelijke transitie naar duurzame economieën, culturen en steden.
